Warto wiedzieć

Najbardziej zaskakujące tradycje związane ze Świętem Zmarłych

Święta i uroczystości powiązane z zaświatami i śmiercią są niezwykłym hołdem dla tego co nieznane, tajemnicze, magiczne  i duchowe.  Nasze rodzime Dziady , Dzień Wszystkich  Świętych, Zaduszki a także Halloween są nam dobrze znane . Każda jednak kultura , tradycja danego kraju, religia,  ma swoje święta powiązane ze światem zmarłych i duchów. Jedni świętują ten okres w zadumie nad przodkami, inni radują się by oddać cześć zmarłym, wspominając ich za życia.

Warto zacząć od ciekawych zwyczajów Meksyku, zupełnie innych niż nasze katolickie Święto Zmarłych. Należy zauważyć że Ameryka Południowa całkiem inaczej podchodzi do kwestii związanych ze śmiercią i pamięcią o zmarłych. Połączenie katolicyzmu, z elementami wiary Indian, który ma na ogół dość radosny charakter, sprawia że obchodzenie tego święta jest widziane jako czas świętowania i pozytywnego wspominania zmarłych. 31 października i 1 listopada tak jak u nas w Polsce to czas w którym Meksykanie wspominają zmarłe dzieci, które nazywane są aniołkami. 1 i 2 listopada także oddają cześć pamięci zmarłych dorosłych, którzy wg podań przychodzą spotkać się z rodziną. Dlatego też ludzie tworzą kolorowe ołtarze, malują sobie twarze i ubierają się w barwne kolory. Na cmentarzach też świętują, przynosząc jedzenie, alkohol, słodycze czy pamiątki związane z przodkami. Dla duchów, przodków przynosi się np. papierosy, dobry alkohol, dla dzieci cukierki.

Ameryka natomiast słynie z Halloween. Najciekawiej obchodzone jest w Nowym Orleanie, które jest stolicą magii, różnych kultur, obyczajów jak i  różnorakich wierzeń. Jeśli ktoś chce poznać najbardziej nawiedzone miasto na świecie, to taka podróż do Nowego Orleanu byłaby niezwykle zjawiskowa i niezapomniana. W niektórych dzielnicach spotkać można dużo sklepów ezoterycznych, ciekawych wydarzeń tematycznych, można skorzystać z usług wróżek, jasnowidzów i szamanów z różnych rejonów świata.  Wg legend, wszystkie drogi miasta są pilnowane przez duchy. W Halloween odbywa się wiele ciekawych i tajemniczych obrządków magicznych.

Samo Halloween ma niejednoznaczną genezę powstania. Możliwe, że pierwowzorem obecnego święta duchów może być albo rzymskie święto, które czciło bóstwa owoców i nasion , lub też Halloween może wywodzić się od celtyckiego święta przywitania zimy. Zarówno poganie jak i wcześni chrześcijanie upamiętywali zmarłych wiosną. Celtyccy druidzi wierzyli natomiast, w ten czas granica między światem żywych a światem zmarłych zaciera się, a duchom łatwiej jest przedostać się do naszego świata. Mogą wtedy z łatwością się z nami komunikować.

Sama nazwa Halloween bierze swój początek od popularnego w XIX wieku , reaktywowanego pogańskiego obyczaju o nazwie All Hallow’s Eve.

Dynia w kształcie ludzkiej głowy z wydrążonym środkiem i palącym się światłem to najbardziej charakterystyczny symbol tego magicznego czasu, które z czasem zaczęło przybierać nieco humorystyczny wymiar . 

Zaczęto przebierać się za czarownice i duchy. Coraz popularniejsza – nie tylko w Stanach Zjednoczonych – stała się tradycja chodzących po domach, przebranych i zbierających słodycze dzieci.

W kościele katolickim święto to ma zupełnie inny charakter. Jest to poważny i pełen zadumy dzień zwany Zaduszkami.

Historia związana z powstaniem Wszystkich Świętych bierze się głownie z czci męczenników umierających za Chrystusa. Od 610 r.n.e  święto to obchodzono 13 maja, za czasów papieża Bonifacego IV. W 731 roku, papież Grzegorz III przeniósł jednak tą uroczystość na 1 listopada. Powodem tego miały być problemy z wykarmieniem tysięcy pielgrzymów, przed czasem plonów. Od 873 roku papież Grzegorz IV ustanowił, że tego dnia będą wspominani nie tylko męczennicy, ale również wszyscy święci Kościoła rzymskokatolickiego a z czasem zaczęto też upamiętniać wszystkich zmarłych.

W tradycji polskiej utarł się gdzie nie gdzie pewien mało znany współcześnie zwyczaj, który nakazuje w nocy między Wszystkich Świętych a Dniem zadusznych, pozostawić kościoły otwarte. Podobno w tym czasie dusze zmarłych zbierają się w swoich parafiach, aby odprawiać mszę. Nabożeństwo ma celebrować zmarły proboszcz danej parafii.

Innym ciekawym a nawet szokującym kultem zmarłych , jest tradycja Madagaskaru. W tym dniu odgrzebuje się zmarłych. Famadihana to hołd oddany przodkom Malgaszów. Jednocześnie świętują radość dla żywych. Wyróżnić można u nich dwa rytuały pogrzebowe, związane z przejściem ze świata żywych do zmarłych czyli inaczej pogrzeb, oraz wejście zmarłego do zaświatów. W tym drugim obrzędzie które świętuje się parę dni, wyciąga się ciało z grobu i  owija nowym całunem. Następnie kapłani noszą ciało na noszach okrążając grób siedem razy. Ciało wtedy jest przenoszone w nowe miejsce, symbolizujące zaświaty.

W Japonii Dzień Wszystkich Zmarłych obchodzi się w lecie. Tradycja święta O-bon , ma ponad 500 lat. Wg wiary Japończyków dusze zmarłych wracają wtedy na Ziemie. Aby łatwiej im było trafić do domów ustawia się w nich latarnie tzw mukaebi,( ognie powitalne). Rodziny odwiedzają groby zmarłych, składając im ofiary. W miastach odbywają się jednocześnie lokalne festiwale , które łączone są z tańcami bon-odori. Pod koniec na rzeki puszczane są lampiony, aby one znów zaprowadziły dusze do świata zmarłych.

Mimo różnych tradycji i podejść do tego święta jest to z pewnością czas poświęcony na refleksję o śmierci oraz wspominaniem zmarłych.

Obserwuj: